Blog van een conflictbegeleider

Vaardig reageren op kritiek

Vaardig reageren op kritiek
25-02-2013 10:58

Soms krijg je wel eens de wind van voren, zeker als leidinggevende of ouder. Wat doe je als je op felle kritiek stuit? Zwijgen? Liever niet!

 

Hieronder 5 manieren om niet te duiken. Waar ze op neerkomen is: laat de verdediging varen en lamaar komen die kritiek! 

 

1. Irritatie vs interesse

Ga niet in de contramine (‘Moet jij zeggen!’) of bagatelliseren (‘Even rustig a.u.b.’), maar toon je lbelangstellend: ‘Mmmm, interessant.’

 

2. Schrap ‘nee’ uit je woordenboek

Reageren op kritiek met ‘Nee, dat is niet zo’ is vragen om welles-nietes. Met een diplomatiek ‘Okay, ik begrijp wat je dwarszit’ ontwapen je bijna elke criticaster. En voorkomt heel wat bekvechten.

 

3. Ga de kritiek niet proberen te weerleggen

Letterlijk ingaan op kritiek werkt zelden. Het kost veel tijd en stemt nooit tevreden. Reageer ook niet op bijvoeglijke naamwoorden (bv werkdruk te hoog > hoezo te hoog?). Leg liever uit wat je wilt en waarom.

 

4. Reframe de kritiek

In alle kritiek zit een wens verpakt. Mensen weten snel wat ze niet willen, maar wat ze wel willen vergt meer denkwerk. Wat negatief begint, eindigt positief als je vraagt ‘Hoe zou jij het willen?’

 

5. Liever kritiek vooraf dan achteraf

Peil je criticasters voordat je beslist. Tevoren weerstanden opruimen werkt beter dan conclusies door de strot duwen. En je bespaart jezelf gezichtsverlies en mea culpa!

 

 

reacties  0 reacties reageren

De teleurstelling van de reddende engel

De teleurstelling van de reddende engel
12-02-2013 23:09

Katinka en Aaf hebben herrie met mekaar en willen samen geen diensten meer draaien. Het probleem loopt al een half jaar en de hele afdeling heeft er last van. Tineke, hun leidinggevende, heeft er al van alles aan gedaan en weet het onderhand niet meer. Ze heeft beiden eerst apart gehoord en daarna geprobeerd te bemiddelen. Toen dat niet hielp heeft ze hen aangesproken op hun volwassenheid. Maar haar pogingen lijken de zaak alleen maar verergert te hebben. Daarna is ze naar P&O gegaan, die haar verwees naar het bedrijfsmaatschappelijk werk, waar beide dames intussen geweest zijn. Maar nog steeds gedonder.

 

Alles gedaan, maar niks helpt

‘Ik heb echt gedaan wat ik kon: ik heb geluisterd, ik heb ze geprobeerd te helpen, ik ben boos geworden... en nu beginnen de andere teamleden ook nog te klagen! Ik weet het gewoon niet meer’, zegt Tineke: ‘Hoe moet ik hiermee verder?’

’Hoe voelt het in je lijf, terwijl je dit vertelt, vraag ik.

‘Ik ben er moe van’, verzucht ze, terwijl ze haar schouders en hoofd laat hangen.

 

Achterover hangen

Als ze weer opkijkt zie ik een traan lopen. Tineke is iemand met hart voor de zaak. ‘Ik wil zo graag een goede sfeer op de afdeling en probeer goed te zorgen voor mijn mensen. Het is al zo zwaar, met de huidige werkdruk…Maar zij gaan gewoon achterover hangen… De verwende nesten!’, zegt ze plotseling met wat meer pit.

‘Achterover hangen?’  

‘Ja, ze blijven maar op hun standpunt staan en elkaar de schuld in de schoenen schuiven!’

‘Zullen we eens kijken hoe je het precies aangepakt hebt en of dit handig was?

 

Sussen en blussen

Tineke blijkt veel moeite te hebben met ruzie en zou liefst zien dat iedereen het goed met elkaar kan vinden. Vroeger thuis werd ze ‘onze reddende engel’ genoemd en die rol heeft ze eigenlijk nog steeds in de familie. Ook op het werk wil ze het iedereen graag naar de zin maken. Ze is dan ook behoorlijk wat tijd kwijt aan sussen en brandjes blussen. 

 

Wat doet Tineke ‘verkeerd’?

‘Waar ben je nou zo moe van?, vraag ik.  

‘Nou, van dat trekken aan dode paarden!, zegt ze.

Voelt dat als je taak?

'Eigenlijk wel ja', zegt ze langzaam.


Andermans problemen

Ik hoor het kwartje vallen. Tineke realiseert zich dat ze met haar sus-en blusgedrag andermans problemen overneemt. En dat ze anderen daarmee kansen om te leren afneemt. Door zelf zoveel energie in de oplossing te stoppen blijven de vrouwen achterover hangen, zich verschuilend achter hun slachtofferschap.

Tineke begint in te zien dat de manier waarop zij haar betrokkenheid toont, het gedrag van de dames alleen maar versterkt.

 

Gewoontes afleren

Om het proces te keren moet Tineke een paar dingen leren. Maar oude gewoontes afleren is nog niet eenvoudig. Het ont-redderen blijkt behoorlijk ontredderend voor Tineke! Want 'Moet ik dan lijdzaam toezien dat partijen in het conflict blijven hangen?'
Tuurlijk niet.

Wel moet ze leren zich minder druk te maken, een stapje terug te doen en de dames zelf aan het werk te zetten. ‘Het zijn volwassen mensen, behandel ze dan ook als volwassen mensen’, houd ik haar voor. 

 

Coachend leidinggeven

Bij een volgend incident lukt het Tineke om niet te happen. Pas als er op haar gemoed wordt ingespeeld reageert ze met de opmerking dat het haar inderdaad een lastige situatie lijkt, waar ze zelf zomaar geen oplossing voor heeft, waarna ze schijnbaar onaangedaan door gaat met haar eigen activiteiten.

Beide dames staan even te kijken van deze onverwachte move van hun leidinggevende.

Als een van hen haar later op de dag opnieuw in de situatie probeert te betrekken zegt ze kordaat: ‘Tja, hoe gaan jullie dit aanpakken? Laat me eind deze middag weten welke mogelijkheden er zijn en wat ieder van jullie gaat doen om dit op te lossen.’   

Tot haar megagrote verbazing komen de vrouwen later die dag inderdaad met een voorstel.

 

De kracht van een positieve mindset ten aanzien van conflict

Tineke moet leren om conflict niet langer weg te (willen) poetsen, maar positief te labelen en benutten. Het 'vieren' van meningsverschillen brengt echter in de praktijk met zich mee, dat zowel zij als het team moeten leren dealen met de negatieve energie die vrijkomt bij botsingen. In een maatwerk teamtraining behandelen we de accepterende mindset ten aanzienvan conflict, hoe te dealen met de eigen beleving en het Vrijplaatstool om het conflict beter te kunnen benutten. 
Bij het team gaat de bevrijdende visie op conflict er vlot in. Mensen voelen snel aan dat ze hierdoor meer zichzelf kunnen zijn op de werkvloer en meer invloed krijgen op hun werkomstandigheden. Dit stimuleert hen om zich de conflictvaardigheden eigen te maken.    

 

Terugblik

Een jaar later inmiddels blikken we terug op de conflictcoaching en teamtraining en evalueren we de effecten ervan. Tineke heeft inmiddels ook nog een training coachend leidinggeven gedaan en voelt zich veel beter over haar eigen rol en functioneren. Ze is pragmatischer geworden en de teamleden zelfsturender. De samenwerking is levendiger, nu  de vonken er soms vanaf schieten. Men is beter dan voorheen in staat bij te leggen en door te starten. Waardering is onderdeel van de onderlinge communicatie geworden, wat sommige mensen erg heeft doen groeien. Al met al loopt het werk stukken beter. 

Tineke is uiterst tevreden over de ontwikkelingen.

De engel van voorheen is een stuk gelukkiger met haar huidige status van 'gewoon mens' … 

Geluk is geen kathedraal

Geluk is geen kathedraal
12-02-2013 11:15

Geluk is geen kathedraal

misschien een klein kapelletje.
Geen kermis luid en kolossaal
misschien een carrouselletje.

Geluk is geen zomer van smetteloos blauw,
maar nu en dan een zonnetje.
Geluk dat is geen zeppelin,
't is hooguit een ballonnetje.



Fijn gedichtje van Toon Hermans  

reacties  0 reacties reageren